Wat heet vooruitgang?
Mensen hebben altijd pogingen gedaan om met wetenschap en techniek risico's te verminderen en zich minder kwetsbaar te maken. Onze cultuur is erop gericht om de kwetsbaarheid van het menselijk bestaan te verminderen. In zijn nieuwste boek ‘Human Being @ Risk’, betoogt Coeckelbergh dat deze pogingen nooit helemaal slagen omdat ze telkens opnieuw nieuwe kwetsbaarheden creëren.
De moderne mens is niet noodzakelijk minder, maar wel op een andere manier kwetsbaar. Coeckelbergh noemt voorbeelden op gebieden als voedselproductie, geneeskunde, nanotechnologie en ict. We gaan steeds meer op in elektronische netwerken en informatiestromen, wat heeft geleid tot nieuwe risico's, die veelal te maken hebben met software en systeembeheer. Internetcriminelen maken het e-bankieren veel kwetsbaarder dan we dachten en wat we op het internet doen, blijkt nu zichtbaar voor mensen die we niet kennen en die zichzelf verbergen.
Wat mis kán gaan, gáát mis
Als er iets misgaat met de techniek, dan gaat er ook iets mis met ons. In de toekomst zal dit risico waarschijnlijk alleen maar toenemen. Draadloos verbonden met het internet zullen onze met WIFI toegeruste breinen en door nanobots onderhouden lichamen dan nog veel jaren kunnen voortbewegen. Mogelijk bereiken we daarbij een graad van verwevenheid met techniek waarbij pacemakers en beenprothesen ons als prehistorisch voorkomen.
Moeten we dit wel willen?
Het liefst willen we dat wetenschap en techniek ons samenleven en onze organisaties verbeteren. We moeten echter niet de illusie hebben dat al die verbeterpogingen ons bestaan minder kwetsbaar maken – nieuwe risico’s zullen altijd komen. Dat is geen reden op te houden met innoveren, wel is het een aansporing om veel meer aandacht te hebben voor ethische en sociale aspecten van onderzoek. Wat zouden mogelijk nieuwe risico's kunnen zijn van een bepaalde technologische ontwikkeling? Welke soort kwetsbaarheid – welke soort mens, organisatie of samenleving – willen we?
(Bron: socialevraagstukken.nl )
youtube.com/watch?v=51IoQOJ0SfY (The betrayal of technology: Jacques Ellul)
